Nesne/Eser Adı: Boruca
Koleksiyon grubu: Maske
Materyal Türü: Ahşap
Konu/Etiket/Tema: Maske
Koleksiyona geliş biçimi: Dijital ortam
Nesnenin/Eserin Öyküsü: BORUCA MASKELERİ- COSTA RICA/YAĞMUR ORMANLARI
Bir Orta Amerika ülkesi olan Costa Rica, küçük yüz ölçümüne rağmen kıtanın altın ve zenginlik yatağı olarak biliniyor. Ayrıca balta girmemiş yağmur ormanlarıyla da ekolojisi oldukça zengin bir ülke.
2008 yılının hemen başında ziyaret ettiğim bu ülkede İspanyolların neredeyse 500 yıl önce geldiklerini, ancak yerel halkın da İspanyollar’a rağmen kültürlerini korumuş olduklarını hemen anlıyorsunuz.
İşte 530 yıl önce İspanyol istilası sırasında nasıllarsa öyle kalan Boruca halkı, o yıllarda istenmeyen istilacı İspanyollara karşı kendilerini korumak için “şeytan maskeleri” geliştirmişler. Bugünkü Boruca maskeleri, o yıllara dayanıyor ve maske geleneği halen sürüyor.
İspanyolları korkutup geri göndermek için hayvan ruhlarını taşıdıklarını söyledikleri, jaguar gibi yırtıcı hayvanların kafalarının oyulduğu maskeler takıyorlar. Bu maskeleri takan yerliler İspanyollar tarafından şeytan olarak algılanıyor.
Her yıl 30 Aralık ile 2 Ocak arasında halen bu gelenekten gelen “Fiesta de los Diablitos” (Şeytan Festivali) festivali yapılıyor ülkede. 1490’da İspanyol istilasıyla başlamış, o zamandan beri bir gelenek olarak her yıl yapılıyor. Bu festivalin en önemli etkinliği ise “Danza del los Diablitos” (Şeytanların Dansı). Bu dans sırasında halk Boruca maskelerini takıyor. Dansın ana teması ise kolonileşme korkusu. İspanyolların ateşli silahları varsa, Boruca yerlilerinin de yırtıcı hayvanların ruhları ve doğanın gücü vardır. Bir anlamda şaman inançlarının sürdüğünü, uygulandığını görüyoruz hala.
Boruca maskeleri tek parça ahşaptan oyularak yapılıyor. Çoğunlukla şeytan ve hayvan suretleriyle birlikte ülkenin yerel flora ve faunasını temsilen masklar üretiliyor. Üç boyutlu Boruca maskeleri balsa ya da sedir ağacı ahşabından oyuluyor. Boyalar ise doğadaki bitkilerden elde edilerek yapılıyor.
Benim Boruca maskemde bir şeytan suratlı insan, iki yanında tukan kuşu ve çeşitli tropik bitkiler bulunuyor. Costa Rica yağmur ormanlarının Boruca yerlileri 530 yıllık maske geleneklerini böyle koruyorlar.
Kütüphane/Müze Adı: #MMCZG
Yapıldığı Dönem: 2008 yılı
Yapıldığı/Üretildiği Şehir/Ülke: Costa Rica
Fiziksel durumu: Sağlam (Orijinal)
Üretildiği Yer: Costa Rica
Sanal - Fiziksel Nesne: Sanal
Rengi: Yeşil, Kahve , Siyah
Ülkesi: Costa Rica