BELGELEMEDE NEDEN ÖLÇEK VEYA CETVEL KULLANIRIZ?
Belgeleme, bir müzenin veya kültür kurumunun sorumluluğunda bulunan koleksiyonlar hakkındaki bilgilerin kayıt altına alınması işlemidir. Doğru bir belgeleme bir müzenin elinde bulundurduğu eserleri bilmesini, eksik olan eserler ve bu eserlerle ilişkili bilgiler varsa bilmesini, eserlerin nerede olduklarını (konumlarının) bilmesini, eserlerin kime ait olduklarını kanıtlanmasını, koleksiyonları hakkında bilgi oluşturup, bu bilgilerin korumasını sağlar. Belgelemenin belli başlı standartları vardır. Eserler kesinlikle daima tanımlanan standartlara göre uygun olmalıdır. Bu standartları sağlamak için de iki kuruluş vardır. Birisi UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü) diğeri ise ICOM (Milletlerarası Müzeler Konseyi). İşte bu standartlardan birisi de ölçek ve cetvel kullanarak belgeleme yapmaktır.
Fotoğraf belgeleme koruma onarım alanında iki alanda yapılmaktadır. Birisi müzecilikte, diğeri koleksiyonculuktadır. Günümüzde teknoloji gelişti fotoğraf makinaları dijitalleşti. Artık en ufak detayları yüksek çözünürlüklü makinalarla görüntülüyoruz. Eskiden bir nesneyi, objeyi veya arkeolojik bir buluntuyu belgelemek için elle çizimi yani restitüsyonu yapılırdı. Bu da bayağı bir zaman kaybına yol açmaktaydı. Eserlerin tasnifi, belgelemesi açısından uzun süreli bir işlemdi. Fotoğrafın icat edilmesiyle arkeolojik eserler fotoğrafla belgelemeye başladılar. Kazı fotoğrafları belgeleme ve yayın olmak üzere iki amaca yöneliktir. Yayın amaçlı fotoğraflar daha titiz bir şekilde çekilmelidir. Eser müzeye girecekse her eserin fotoğraflanması temel zorunluluktur. Müze envanterine geçirilen her eserin fotoğrafı çekilmelidir. Eserin fotoğrafını çekmek olası bir kayıp veya çalıntı durumunda eseri tanımlamanıza yardımcı olur. Aynı zamanda fotoğraflar kırılabilecek eserlerin elleçlenme gerekliliğini azaltarak istenmeyen zararlara maruz kalmasını önler.
Arkeolojik buluntunun fotoğraflanması sırasında çekimin yapıldığı zaman ve koşulları gösteren bir kaydın tutulması yararlıdır. Bu kayıtta çekimi yapanın adı, çekimin saati, konusu, ışık tutumu, film ve kare numarası gibi özellikler de mutlaka bulunmalıdır. Böyle bir kayıt yapılırsa varılan sonuçların denetimi konusunda yararlı bilgiler sağlar.
Fotoğraflamada ölçek ve cetvel kullanmaktaki en büyük amaç eserin ölçüleri ve ölçülen kısımlarını ortaya çıkartmaktır. Bunlar eserin yüksekliği, genişliği, derinliği, çapı gibi bilgilerdir.
Koleksiyon yönetiminde de cetvel, ölçek ve renk tablosu kullanımı vardır. Eserin ölçülerini göstermek için fotoğraflarda ölçek kullanımı iyi bir uygulamadır. Eser basit bir cetvel, gerekirse bir renk kartelası (tablosu) ile fotoğraflanmalıdır. Renk tablosu eserin renginin doğru tanımlamasına yardımcı olur. Siyah beyaz fotoğraflarda gri ölçek kullanmak doğru renkleri ayırt etmenizi sağlar. Fotoğrafları çekerken esere uygun ışık kullanmaya dikkat ediniz. Gerekirse uzman bir fotoğrafçıdan destek almak gerekebilir. Eserin envanter numarası, eğer eserin künyesini gösteren özel bir numarası bulunuyorsa (Müze sağlama numarası/envanter numarası vb.) bu numaranın fotoğrafta görünmesi iyi bir uygulamadır. Uygun arka plan seçimi de önemlidir. Eserlerin fotoğraflanması için en iyi arka plan rengi beyazdır. Bu doğru renk dengesinin sağlanmasına yardımcı olur. Koyu renk arka planlar ise daha açık renk eser için zıtlık gerektiğinde kullanılmalıdır.
